PERIHAL TENGKU MAHKOTA, RAJA PEREMPUAN DAN TENGKU TEMENGGONG KELANTAN

Ekoran pemasyhuran Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Muhammad Ke-V sebagai Sultan Kelantan pada 13 September 2010 dan ekoran perlucutan Tengku Muhammad Fakhry Petra Ibni Sultan Ismail Petra dari jawatan Tengku Temenggong Kelantan pada 30 September 2010 maka mulai dari tarikh-tarikh tersebut telah wujudlah kekosongan di dalam jawatan-jawatan Tengku Mahkota Kelantan dan Tengku Temenggong Kelantan.

Ada pun jawatan-jawatan yang masih kekal di dalam institusi kesultanan Kelantan pada waktu ini adalah Tengku Bendahara Kelantan yang disandang oleh Tengku Muhammad Fa-iz Petra Ibni Sultan Ismail Petra, Tengku Laksamana Kelantan yang disandang oleh Tengku Dato' Abdul Halim Ibni Almarhum Sultan Ibrahim dan Tengku Panglima Kelantan yang disandang oleh Tengku Dato' Mohamad Rizam Ibni Tengku Abdul Aziz.

Di antara lainnya, tatacara pilihan dan pelantikan Tengku Mahkota Kelantan adalah terkandung di dalam Undang-Undang Perlembagaan Tubuh Kerajaan Kelantan (Bahagian Yang Kedua) sepertimana berikut:

27. (1) Maka pilihan dan pelantikan Bakal Raja hendaklah diperbuat oleh Raja dengan nasihat Majlis Perajaan Negeri, yang hendaklah melihat kepada kelayakan-kelayakan anak yang sulung, kepada yang lebih dekat darjah Waris Raja dahulu daripada yang lebih jauh, mengikut Hukum Syarak, dan di dalam setiap-tiap darjah, Waris kepada yang tertua, dahulu daripada yang muda.

27. (2) Maka bolehlah Raja, dengan nasihat Majlis Perajaan Negeri, mengurniakan kepada Waris, akan gelaran TENGKU MAHKOTA, Kelantan, yang akan dinamakan di dalam bahasa Inggeris sebagai “Crown Prince of Kelantan”.

29. Dikecuali ada syarat yang berlainan di dalam Perkara 31 Bahagian ini, maka Waris hendaklah orang Melayu daripada darah raja, keturunan zuriat Raja-Raja Kelantan, seorang lelaki yang beragama Islam, bermazhab Ahlu’s Sunnah wal Jamaah, tiap-tiap seorang daripada waris yang lain itu hendaklah orang yang seumpama itu juga.

30. (1) Maka Waris hendaklah anak yang diperanakkan daripada nikah yang halal mengikut Hukum Syarak dan undang-undang yang berjalan kuasa pada masa itu dan diakui daripada tubuh badan dan darah daging KEBAWAH DULI YANG MAHA MULIA SULTAN ISMAIL PETRA IBNI AL-MARHUM SULTAN YAHYA PETRA.

30. (2) Maka keturunan zuriat yang akan berhak menjadi Waris hendaklah putera, cucunda putera, cicitnda putera dan sebagainya daripada sebelah lelaki, dari selapis ke selapis keturunan hingga akhirnya sekali, oleh itu hendaklah tidak dibenarkan sekali-kali dan hendaklah menjadi tidak sah jika dilantik menjadi Waris akan mana-mana orang selain daripada keturunan zuriat Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Ismail Petra, selagi ada seorang keturunan zuriat Kebawah Duli Yang Maha Mulia yang tersebut di atas itu: Dengan syarat keturunan zuriat Kebawah Duli Yang Maha Mulia yang tersebut di atas itu tidak akan berhak, jika ia difikir dan ditetapkan, selepas disiasat dengan sepenuh dan secukupnya oleh Majlis Perajaan Negeri, ada mempunyai kecacatan yang besar dan berat yang menyalahi sifat Waris, iaitu, apa-apa pengidapan yang berkekalan, seperti hilang akal, buta, bisu atau pun mempunyai sifat-sifat yang keji yang tidak dibenarkan oleh Hukum Syarak menjadi Waris.

Versi bahasa Inggerisnya:

XXVII. (1) The choice and appointment of the Heir shall be made by the Sovereign on the advice of the Council of Succession, who should look to the merits of the first born, to those of nearer degree of kin to the Sovereign, according to Hukum Syarak, before the more remote, and within each degree, to the elder, before the younger.

XXVII. (2) The Sovereign may, on the advice of the Council of Succession, confer on the Heir, the title of TENGKU MAHKOTA, Kelantan, to be called in English the Crown Prince of Kelantan.

XXIX. Save as otherwise provided in Article XXXI of this Part, the Heir shall be a person who is a Malay of royal blood, a descendant of Kelantan Sovereigns, a male, and of the religion of Islam, Ahlu’s Sunnah wal Jamaah; each of the other Heirs shall also be such a person.

XXX. (1) The Heir shall be issue lawfully begotten of a marriage solemnized in accordance with the Hukum Syarak and any other law regulating Muslim marriages in force at the time and an acknowledged descendant of the body and flesh and blood of HIS ROYAL HIGHNESS SULTAN ISMAIL PETRA IBNI AL-MARHUM SULTAN YAHYA PETRA.

XXX. (2) The descendant who shall be eligible to become the Heir shall be a son, grandson, great-grandson and so on of the male line, first one generation after another until the last, that is to say, it shall not on any account be permitted and it shall be unlawful to elect as Heir any person other than a descendant of His Royal Highness Sultan Ismail Petra, so long as a descendant as above of His said Royal Highness exists: Provided that a descendant of His said Royal Highness shall not be eligible, if he is considered and determined, after full and complete enquiry by the Council of Succession, to have some grave and serious defect derogatory to the quality of an Heir, that is to say, any infirmity such as insanity, blindness, dumbness or possessing some base qualities on account of which he would not be permitted by the Hukum Syarak to become an heir.

Tidak sepertimana apa yang digembar-gemburkan oleh sesetengah pihak, Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Muhammad Ke-V sebenarnya masih lagi belum mempunyai seorang permaisuri dan Baginda juga masih lagi belum mempunyai keturunan zuriat.

Walaupun begitu, hakikat bahawa Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Muhammad Ke-V belum mempunyai seorang permaisuri tidaklah pula mendatangkan apa-apa cacat-cela kepada pemerintahan Baginda kerana, tidak sepertimana tanggapan umum, Undang-Undang Perlembagaan Tubuh Kerajaan Kelantan (Bahagian Yang Kedua) sebenarnya tidaklah memperuntukkan sebarang kuasa dan peranan kepada Raja Perempuan Kelantan.

Apa yang diperuntukkan oleh Undang-Undang Perlembagaan Tubuh Kerajaan Kelantan (Bahagian Yang Kedua) sehubungan dengan kedudukan Raja Perempuan Kelantan hanyalah:

26. (1) Raja dengan nasihat Majlis Perajaan Negeri bolehlah melantik Isterinya menjadi Raja Perempuan Kelantan: Dengan syarat ia seorang Melayu beragama Islam dan menjadi isteri Raja yang berkahwin dengan mengikut Hukum Syarak dan undang-undang yang berjalan kuasa pada masa perkahwinan itu.

26. (2) Sekiranya berlaku kemangkatan Raja maka gelaran Isterinya itu hendaklah bertukar dengan sendirinya daripada “Raja Perempuan (Kelantan)” kepada “Raja Perempuan (nama tubuh)”, dan jikalau berlaku perceraian hidup maka gelaran itu hendaklah terlucut dengan sendirinya.

26. (3) Raja Perempuan hendaklah terhak menerima elaun yang akan dikenakan daripada Kumpulan Wang Yang Disatukan, yang hendaklah ditetapkan oleh Dewan Negeri; dan elaun itu hendaklah tidak kurang daripada satu perempat daripada jumlah wang yang ditetapkan bagi perbelanjaan hidup Raja yang memerintah: Dengan syarat bahawa, kiranya lucut gelaran disebabkan oleh perceraian hidup maka elaunnya itu bolehlah ditimbangkan semula oleh Dewan Negeri.

Versi bahasa Inggerisnya:

XXVI. (1) The Sovereign upon the advice of the Council of Succession may appoint his Consort to be the Raja Perempuan of Kelantan: Provided that she shall be of the Malay race and of the religion of Islam, a wife of the Sovereign, married to Him in accordance with the Hukum Syarak and the law in force at the time of such marriage.

(2) In the event of the demise of the Sovereign the title of His Consort shall change automatically from “Raja Perempuan (Kelantan)” to “Raja Perempuan (personal name)”, and in the event of a divorce the title shall automatically cease to apply.

(3) The Raja Perempuan shall be entitled to receive such allowance, to be charged on the Consolidated Fund, as shall be fixed by the Legislative Assembly; and such allowance shall not less than one fourth of the sum fix for the maintenance of the reigning Sovereign: Provided that, in the event of the title ceasing to apply as a result of a divorce, the allowance may be reconsidered by the Legislative Assembly.

Walaupun begitu, selaku seorang yang taat beragama, sudah tentulah Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan Muhammad Ke-V juga berhasrat untuk memenuhi tuntutan agamanya. Untuk itu, sama-samalah kita mendoakan agar Baginda dikurniakan seorang permaisuri yang memenuhi ciri-ciri yang diingini oleh Baginda, khususnya yang berakhlak mulia, yang menguasai dengan baik al-Qur’an dan yang menutup dengan sempurna auratnya.

Allahu Akbar.

P/S: Untuk mengetahui perkembangan-perkembangan selanjutnya, tunggulah pengumuman-pengumuman yang akan kami buat di dalam blog kami ini dari semasa ke semasa.